ประเทศไทยแก้ไขรัฐธรรมนูญมาแล้วกี่ฉบับ รวมทั้งหมดกี่ครั้ง ?

กองบรรณาธิการโคแฟค

❓ เนื้อหาที่ตรวจสอบ: ประเทศไทยแก้รัฐธรรมนูญมาแล้ว 20 ฉบับ

❌ ผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง: **ข้อมูลคลาดเคลื่อน ข้อมูลจากไอลอว์ระบุว่านับตั้งแต่หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองปี 2475 ถึงปัจจุบัน มีการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญทั้งหมด 23 ครั้ง โดยเป็นการแก้ไขรัฐธรรมนูญและรัฐธรรมนูญชั่วคราวทั้งหมด 9 ฉบับ**

📝 เนื้อหาโดยสรุป: วันที่ 10 ธ.ค.2568 รัชนีกร ทองทิพย์ สมาชิกวุฒิสภา อภิปรายในการประชุมร่วมกันของรัฐสภาวาระพิจารณาร่างแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ วาระที่ 2 ซึ่งเธอแสดงความไม่เห็นด้วยกับการแก้ไขรัฐธรรมนูญและเรียกร้องให้สมาชิกรัฐสภายุติการแก้ไขรัฐธรรมนูญแล้วหันมาให้ความสำคัญกับการแก้ปัญหาของประชาชนและพัฒนาประเทศอย่างจริงจัง

“เราแก้รัฐธรรมนูญมา 20 ฉบับแล้ว หากประเทศไทยเจริญจริงจากการแก้รัฐธรรมนูญ ป่านนี้เราคงเจริญไปแล้วจากรัฐธรรมนูญ 20 ฉบับที่แก้กันมา” รัชนีกรกล่าว

🔎 โคแฟคตรวจสอบ: โครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชนหรือไอลอว์ ซึ่งเป็นองค์กรภาคประสังคมที่มีความเชี่ยวชาญด้านกฎหมายและรัฐธรรมนูญ รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการแก้ไขรัฐธรรมนูญของไทยในบทความเรื่อง “แก้รัฐธรรมนูญ: รัฐธรรมนูญไทย 20 ฉบับ แก้สำเร็จมาแล้ว 22 ครั้ง” ที่เผยแพร่เมื่อเดือน ส.ค. 2562 ว่า นับตั้งแต่หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองปี 2475 ประเทศไทยประกาศใช้รัฐธรรมนูญมาแล้ว 20 ฉบับ และมีการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ 22 ครั้ง โดยเป็นการแก้ไขรัฐธรรมนูญและรัฐธรรมนูญชั่วคราวทั้งหมด 8 ฉบับ

“หลังประเทศไทยเปลี่ยนแปลงการปกครองและเริ่มใช้รัฐธรรนูญครั้งแรก รัฐธรรมนูญเคยถูกแก้ไขสำเร็จมาแล้ว 22 ครั้ง ต่างกรรมต่างวาระด้วยกัน โดยในยุคที่มีการเลือกตั้งแก้ไขรัฐธรรมนูญไป 10 ครั้งส่วนเรื่องที่แก้ไขหลายครั้งเป็นอันดับต้นๆ เช่น ระบบเลือกตั้ง ส.ส. อำนาจ ส.ว. และวิธีการร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ เป็นต้น” ไอลอว์ระบุในบทความ

อย่างไรก็ตาม ยิ่งชีพ อัชฌานนท์ ผู้อำนวยการไอลอว์ ให้ข้อมูลเพิ่มเติมกับโคแฟคเมื่อวันที่ 11 ธ.ค. 2568 ว่าบทความชิ้นนี้เผยแพร่ก่อนที่จะมีการแก้ไขรัฐธรรมนูญปี 2560 เมื่อปี 2564 ในประเด็นสัดส่วนของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตจำนวน 400 คน และแบบบัญชีรายชื่อ จำนวน 100 คน /บัตรเลือกตั้ง /การคำนวณสัดส่วนผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อที่จะได้รับเลือกตั้ง

ดังนั้น เมื่อรวมการแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ด้วยจึงสรุปได้ว่า นับตั้งแต่หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 จนถึงปัจจจุบัน (ธ.ค. 2568) ประเทศไทยมีการแก้รัฐธรรมนูญทั้งหมด 23 ครั้ง โดยเป็นการแก้ไขรัฐธรรมนูญทั้งหมด 9 ฉบับ ดังนี้

  • รัฐธรรมนูญปี 2475 แก้ไข 3 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญ (ฉบับชั่วคราว) ปี 2490 แก้ไข 3 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญปี 2517 แก้ไข 1 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญปี 2521 แก้ไข 2 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญปี 2534 แก้ไข 6 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญปี 2540 แก้ไข 1 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญปี 2550 แก้ไข 2 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญ (ฉบับชั่วคราว) ปี 2557 แก้ไข 4 ครั้ง
  • รัฐธรรมนูญปี 2560 แก้ไข 1 ครั้ง

ดูรายละเอียดเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญทั้ง 20 ฉบับ และรายละเอียดเกี่ยวกับการแก้ไขได้ที่เว็บไซต์พิพิธภัณฑ์รัฐสภา

เรื่องอื่นที่น่าสนใจ