ข้อความทางไลน์อ้างสภาสูงสหรัฐฯ ผ่านสาระสำคัญร่างข้อมติแทรกแซงกิจการการเมืองไทยเป็นข้อมูลคลาดเคลื่อน งดแชร์!
ตามที่ปรากฏว่ามีการเผยแพร่ข้อความทางบัญชีส่วนบุคคลในไลน์ส่งต่อกันมาเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม ว่าสาระสำคัญของร่างข้อมติของรัฐสภาสหรัฐ S-Res. 114 และ ร่างข้อมติของสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ H-Res.369 ที่เรียกร้องให้รัฐบาลไทยของพลเอกประยุทธ์ จันท์โอชา ให้ความคุ้มครองและเคารพประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน หลักนิติธรรม และเสรีภาพในการแสดงออก ได้ผ่านความเห็นชอบจากทางวุฒิสภาสหรัฐทั้งสองร่างแล้ว ทั้งยังเรียกร้องให้มีการส่งข้อความต่อไปในเชิงปลุกกระแสชาตินิยมว่า “ส่งต่อคนไทยหัวใจรักชาติด่วน”
โคแฟคตรวจสอบ
โคแฟคได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดยสืบค้นข้อมูลในเว็บไซต์ของรัฐสภาสหรัฐและได้สอบถามกรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ ได้รับคำยืนยันว่าข้อความดังกล่าวเป็นข้อมูลที่คลาดเคลื่อน ร่างข้อมติทั้งสองร่างยังอยู่ในขั้นตอนนำเสนอเข้าสู่การพิจารณาของคณะกรรมาธิการต่างประเทศของวุฒิสภาและสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ ยังไม่มีการพิจารณาหรือผ่านข้อมติแต่อย่างใด โดยกระทรวงการต่างประเทศ และ สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงวอชิงตัน กำลังติดตามพัฒนาการในเรื่องนี้อย่างใกล้ชิด ควบคู่กับการให้ข้อมูลที่ถูกต้องกับภาคส่วนที่เกี่ยวข้องของสหรัฐฯ อย่างต่อเนื่อง
กรมสารนิเทศชี้แจงว่าร่างข้อมติฯ ทั้งสอง ยังคงเป็นการแสดงท่าทีส่วนบุคคลของ ส.ส. และ ส.ว. สหรัฐฯ บางราย มิใช่ท่าทีทางการของรัฐสภา รัฐบาลสหรัฐฯ หรือท่าทีของสหรัฐฯ ในภาพรวมแต่อย่างใด ทั้งยังให้ข้อมูลเพิ่มเติมอีกว่า ข้อมติในลักษณะนี้ไม่ได้สร้างพันธะผูกพันทางกฎหมายให้รัฐบาลสหรัฐต้องปฏิบัติตามแต่อย่างใด
สาระสำคัญของร่างข้อมติทั้งสองมีความคล้ายคลึงกัน โดย ร่างข้อมติ S.Res.114 ซึ่งนำเสนอโดยวุฒิสมาชิก เอ็ดเวิร์ด เจ มาร์คีย์ และ วุฒิสมาชิก ดิ๊ก เดอร์บิน สมาชิกคณะกรรมาธิการต่างประเทศวุฒิสภาสหรัฐ สังกัดพรรคเดโมแครต เมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2566 เรียกร้องให้รัฐบาลไทยปกป้องคุ้มครองประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน หลักนิติธรรม สิทธิเสรีภาพในการชุมนุมโดยสันติ เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น และวัตถุประสงค์อื่นๆ
ส่วน ร่างข้อมติของสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ H.RES.369 ซึ่งนำเสนอโดย ส.ส.ซูซาน ไวลด์ สมาชิกคณะกรรมาธิการต่างประเทศของสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ สังกัดพรรคเดโมแครต เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2566 เน้นย้ำความสัมพันธ์ทวิภาคีของไทยและสหรัฐฯ และมีข้อเรียกร้องเพิ่มเติมเรื่องจากร่างแรกในเรื่องให้ปกป้อง คุ้มครองและเคารพสิทธิประชาชนข้างตัน ก่อนการเลือกตั้งทั่วไปของประเทศไทยด้วย นอกจากนี้ร่างทั้งสองยังมีการเท้าความถึงสถานการณ์ทางการเมือง ประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชนในประเทศไทยว่าถดถอยลงภายหลังการเลือกทั่วไปปี 2562 รวมถึงวิพากษ์รัฐบาลไทย กองทัพและบทบาทสถาบันพระมหากษัตริย์ในเชิงที่อาจส่งผลให้การเลือกตั้งครั้งนี้เกิดความไม่เป็นธรรม
อย่างไรก็ตามโคแฟคได้ติดตามการนำเสนอข่าวและความเห็นเกี่ยวกับเรื่องร่างข้อมติดังกล่าวในสื่อกระแสหลักและบัญชีบุคคลในสื่อสังคมออนไลน์ พบว่า
1) ข้อมูลที่ถูกนำเสนอเกี่ยวกับเรื่องนี้ส่วนใหญ่อ้างอิงคำให้สัมภาษณ์นายสมชาย แสวงการ สมาชิกวุฒิสมาชิกและประธานคณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชน สิทธิเสรีภาพและการคุ้มครองผู้บริโภค วุฒิสภา โดยมีเนื้อหาและความเห็นไปในทางที่สนับสนุนทฤษฎีสมคบคิดที่ว่า ภาคประชาสังคมไทยร่วมมือกับรัฐบาลสหรัฐฯ แทรกแซงการเมืองไทยและการเลือกตั้งทั่วไปครั้งนี้ พร้อมสรุปสาระของร่างข้อมติทั้งสองร่างด้วย ทั้งนี้แนวคิดเรื่องสหรัฐแทรกแซงการเมืองไทยอยู่ในกระแสความขัดแย้งทางการเมืองของไทยมาก่อนหน้าการเลือกตั้งแล้ว เช่นเดียวกับทฤษฎีสมคบคิดที่เกี่ยวข้องกับการแทรกแซงทางการเมืองของจีนและรัสเซียที่ถูกพูดถึงในพื้นที่การเมือง สื่อกระแสหลักและสื่อสังคมออนไลน์อย่างแพร่หลายมากยิ่งขึ้นนับตั้งแต่เกิดสงครามในยูเครนเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2565
2) มีการนำเสนอเรื่องร่างข้อมติของรัฐสภาสหรัฐ ผ่านสื่อที่มีทัศนะในเชิงสนับสนุนฝ่ายรัฐบาลและต่อต้านฝ่ายค้านและการสื่อสารช่องทางอื่นๆ ของสื่อเหล่านี้ อย่างชัดเจน ในขณะที่การถกเถียงเรื่องนี้ในพื้นที่สื่อกระแสหลักทั่วไปมีน้อยมาก ยกเว้นไทยพีบีเอส
3) ช่วงเวลาที่มีการนำเสนอเรื่องนี้เกิดขี้นก่อนการเลือกตั้งประมาณสามอาทิตย์ และถี่ยิ่งขึ้นก่อนวันเลือกตั้งเมื่อวันที่ 14 พ.ค. 2566
4) การตอกย้ำความคิดเรื่องทฤษฎีสมคบคิดกลับมาอีกครั้งหลังการเลือกตั้งผ่านไป ผ่านบทความและข่าวที่นำเสนอโดยสื่อกลุ่มเดิม
5) การพาดหัวข่าวของบางสื่อในกลุ่มนี้ ยังใช้คำที่ปลุกกระแสชาตินิยม เช่น “…คนไทยชักศึกเข้าบ้าน ดึงสภาสหรัฐฯ แทรกแซงเลือกตั้ง” หรือ “ …ร้ายสุดมีคนไทยสมคบคิด เปิดบ้านให้ต่างชาติเผาเมือง”
โคแฟคเคารพในหลักการสิทธิเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ในระบอบประชาธิปไตย และแม้ว่าเรื่องร่างข้อมติฯ ดังกล่าวเป็นข้อเท็จจริง แต่การสื่อสารของฝ่ายไทยที่ไม่เห็นด้วยกับร่างข้อมติดังกล่าวออกมาในเชิงให้ความเห็นฝ่ายเดียวในช่วงก่อนการเลือกตั้งและหลังการเลือกตั้งอย่างมีนัยสำคัญ
ส่วนประเด็นที่สหรัฐฯ แทรกแซงการเลือกตั้งของไทยผ่านเอ็นจีโอที่ทำงานส่งเสริมประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชนเป็นส่วนหนึ่งของทฤษฎีคบคิดที่ยังไม่มีข้อสรุป และต้องการพื้นที่สาธารณะเพื่อถกเถียงกันกันอย่างรอบด้านและให้ความรู้ความกระจ่างโดยผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ เช่น การเมือง การทูตและ รัฐศาสตร์และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องต่อสาธารณะในช่วงเปลี่ยนผ่านทางเมืองที่มีความอ่อนไหวและล่อแหลม
ข้อสรุปโคแฟค
ข้อความดังกล่าวข้างต้นเป็นข้อมูลที่คลาดเคลื่อนทำให้เกิดความเข้าใจผิดว่าร่างข้อมติทั้งสองร่างได้ผ่านความเห็นชอบจากรัฐสภาสหรัฐฯ แล้ว ขอให้ผู้ใช้สื่อสังออนไลน์หยุดแชร์ และเปิดรับฟังความเห็นจากแหล่งข่าวที่หลากหลาย และทางโคแฟคจะติดตามความคืบหน้าของร่างข้อมติทั้งดังกล่าวและนำเสนอข้อถกเถียงในเรื่องทฤษฎีสมคบคิดดอย่างรอบด้าน ผ่านรายงานและบทความอย่างต่อเนื่องในลำดับต่อไป
ข้อมูลอ้างอิง
- ส.ว. สหรัฐอเมริกาเสนอมติเข้าวุฒิสภาอเมริกา เพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลไทยปกป้องสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตย 20 เม.ย. 66, https://tlhr2014.com/archives/55359
- ส.ส.สหรัฐอเมริกา เสนอมติสภาผู้แทนราษฎรเข้ารัฐสภา เรียกร้องรัฐบาลไทยรักษาหลักการประชาธิปไตย-จัดการเลือกตั้งที่น่าเชื่อถือและเป็นธรรม, 11 พ.ค. 66, https://tlhr2014.com/archives/55940
- ส.ว.ไทยกังวล “สหรัฐอเมริกา” แทรกแซงเลือกตั้ง | มุมการเมือง | 10 พ.ค.66, https://www.youtube.com/watch?v=w9F80I_OKf4“ส.ว.สมชาย”เตือนสติกกต.หยุดทันที ดึงไอลอว์ตรวจสอบเลือกตั้งไทย, 24 เม.ย. 66 https://www.topnews.co.th/news/676966
- ‘ส.ว.สมชาย’ เปิดหน้าคุยทูตสหรัฐฯ รับรู้ขบวนการใส่ร้ายสถาบัน ผ่านกองทุน NED, 4 พ.ค. 66 https://www.thaipost.net/politics-news/371804/
- “ส.ว.สมชาย” แฉกลุ่มคนไทยชักศึกเข้าบ้าน ดึงสภาสหรัฐฯ แทรกแซงเลือกตั้ง 11 พ.ค. 66, https://news1live.com/detail/9660000043752
- “ส.ว.สมชาย” แฉกลุ่มคนไทยชักศึกเข้าบ้าน ดึงสภาสหรัฐฯ แทรกแซงเลือกตั้ง, 11 พ.ค. 66, https://mgronline.com/onlinesection/detail/96000043752
- “ส.ว.สมชาย”แฉหลักฐานซ้ำอเมริกา พร้อมแทรกแซงอธิปไตย ร้ายสุดมีคนไทยสมคบคิด เปิดบ้านให้ต่างชาติเผาเมือง, 12 พ.ค. 66, https://www.topnews.co.th/news/698585
- USA หยุด เผือก การเมืองไทย I กวนน้ำให้ใส I 15 พ.ค 66, https://www.naewna.com/politic/columnist/55134
- ทูตสหรัฐออกตัวแรงอยากเห็นผลเลือกตั้งไทย ปั่นแทรกแซงพม่าไม่สำเร็จ ลุ้นก้าวไกลเป็นเครื่องมือ | STALKER I 16 พ.ค. 66 https://www.youtube.com/watch?v=sNAeuRf3F6I
