By : Zhang Taehun

นับตั้งแต่เกิดสถานการณ์สู้รบระหว่างไทยกับกัมพูชา ช่วงวันที่ 24 – 28 ก.ค. 2568 เพจเฟซบุ๊ก “Army Military Force” กลายเป็นหนึ่งในแหล่งข้อมูลที่ทั้งสื่อมวลชนกระแสหลักรวมถึงผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์นิยมนำไปเผยแพร่ต่อ แม้ทางเพจจะขึ้นประกาศชัดเจนไว้ว่า “ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับกองทัพบกไทย (not affiliated with the Royal Thai Army)” ก็ตาม โดยเพจนี้ก่อตั้งเมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2568 ในชื่อ “Thai 2025” จากนั้นวันที่ 2 มิ.ย. 2568 เปลี่ยนชื่อเป็น “Army Military Force – สำรอง” และเปลี่ยนมาเป็น Army Military Force ในวันที่ 3 ส.ค. 2568 ที่มีเนื้อหามุ่งเสนอเกี่ยวกับอาวุธยุทโธปกรณ์และการทหารจากทั่วโลก 

อย่างไรก็ตาม เมื่อช่วงวันที่ 2 – 3 ก.ย. 2568 โคแฟคพบการแชร์ชุดภาพความไร้ระเบียบที่พระบรมราชวังจตุมุขสิริมงคล สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ในกรุงพนมเปญของกัมพูชา เช่น ทหารรักษาการณ์ยืนปัสสาวะบริเวณกำแพงพระราชวัง รวมถึงภาพกองขยะถูกทิ้งเกลื่อนกลาดทั้งบริเวณวังและสวนสาธารณะ ในสื่อสังคมออนไลน์ตลอดจนสื่อหลักบางสำนัก และบางแหล่งมีการอ้างอิงถึงเพจ Army Military Force ซึ่งเมื่อตรวจสอบด้วยเครื่องมือ Google Lens พบว่า “หลายภาพเป็นภาพเก่าที่ถูกเผยแพร่มานานแล้วหลายปี” ก่อนถูกนำกลับมาแชร์อีกครั้ง ดังนี้

– ภาพทหารรักษาการณ์พระบรมราชวังจตุมุขสิริมงคล ยืนปัสสาวะใส่กำแพงพระราชวัง : จากการค้นหาพบว่า ช่วงเวลาที่เก่าที่สุดเท่าในการโพสต์เท่าที่พอจะหาได้ พบอยู่ในวันที่ 20 ก.ค. 2560 โดยเพจเฟซบุ๊ก “camnews” ซึ่งระบุตนเองว่าเป็นสำนักข่าวในกัมพูชา พร้อมบรรยายภาษาเขมรว่า ម៉េចបាននាំគ្នានោមដាក់របងចឹង បងៗ ??? ភ្នំពេញមុខវាំងអត់បង្គន់ ឬបងៗខ្ជិល ? រូបថត ថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧ម៉ោង ៩និង៤០នាទី ព្រឹក เมื่อใช้เครื่องมือ Google Translate แปลได้ใจความว่า พี่น้อง ทำไมปัสสาวะรดรั้วกันหมด??? พนมเปญไม่มีห้องน้ำหรือขี้เกียจกันแน่? ภาพ 20 ก.ค. 2560 เวลา 09:40 น. โดยมีผู้เข้าไปแสดงความคิดเห็นเป็นภาษาเขมรจำนวนมาก มีทั้งตำหนิการกระทำดังกล่าว เรียกร้องให้เอาผิดทางกฎหมาย รวมถึงเรียกร้องให้รัฐจัดเตรียมห้องสุขาให้เพียงพอ

– ภาพขยะถูกทิ้งกองเกลื่อนกลาดบริเวณพระบรมราชวังจตุมุขสิริมงคล : จากการตรวจสอบพบ 2 ภาพที่เคยถูกโพสต์บนเว็บไซต์ thehotwind.comหรือชื่อเว็บไซต์เป็นภาษาจีนคือ 热风网 เมื่อวันที่ 1 ม.ค. 2567 โดยเป็นส่วนหนึ่งของภาพชุดหัวข้อ 跨年夜背后的清洁工人 ซึ่งใช้เครื่องมือ Google Translate แปลเป็นภาษาไทยได้ว่า ‘ทำความสะอาดหลังงานฉลองปีใหม่”

ภาพชุดดังกล่าวมีคำบรรยายว่า 昨晚新年跨年夜后，金边皇宫河边等地留下大片垃圾。今天上午再去河边看，却是已经焕然一新。这背后是金边清洁工人们的连夜工作。(หลังคืนส่งท้ายปีเก่าที่ผ่านมา ขยะจำนวนมากถูกทิ้งไว้ใกล้พระราชวังและริมแม่น้ำในกรุงพนมเปญ แต่ในช่วงเช้าเมื่อกลับไปเยี่ยมชมอีกครั้ง แม่น้ำดูเหมือนใหม่เอี่ยม ต้องขอบคุณความขยันขันแข็งของพนักงานทำความสะอาดที่ทำงานตลอดทั้งคืน)

และยังบรรยายด้วยว่า 1月1日凌晨3点开始，金边的250名清洁工开始对垃圾进行清洁，到上午9点，把所有垃圾清洁完毕，重新焕然一新。 (เริ่มตั้งแต่เวลา 03.00 น. ของวันที่ 1 มกราคม พนักงานทำความสะอาด 250 คนในกรุงพนมเปญเริ่มทำความสะอาดขยะ จนกระทั่งเวลา 09.00 น. ขยะทั้งหมดก็ถูกเก็บกวาดจนหมด และเมืองก็กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง) ทั้งนี้ หากเข้าไปดูภาพชุดดังกล่าว จะมีภาพผู้คนทั้งที่แต่งและไม่แต่งเครื่องแบบพนักงานทำความสะอาด ช่วยกันกวาดและเก็บขยะตามพื้นและริมแม่น้ำด้วย

– ภาพขยะถูกทิ้งเกลื่อนกลาดในกรุงพนมเปญ :ตรวจสอบพบเคยถูกโพสต์เป็นภาพชุดในเว็บไซต์ khmernote.com.kh ซึ่งเป็นสำนักข่าวในกัมพูชา เมื่อวันที่ 1 ม.ค. 2562 ในหัวข้อข่าว យប់ថ្ងៃឆ្លងឆ្នាំហើយ សំរាមគរាយប៉ាយពេញសួនច្បារ (ขยะเกลื่อนสวนสาธารณะในวันฉลองปีใหม่) เนื้อหาระบุว่า เมื่อช่วงค่ำของวันที่ 31 ธ.ค. 2561 ประชาชนได้ออกมาเฉลิมฉลองเคาท์ดาวน์ ส่งท้ายปีเก่า – ต้อนรับปีใหม่ ขณะที่พ่อค้า – แม่ค้าก็นำอาหารมาขายตามสวนสาธารณะ 

ซึ่งหลังจากเสร็จสิ้นการเฉลิมฉลองดังกล่าว ประชาชนได้แยกย้ายกันกลับบ้าน อย่างไรก็ตาม ปัญหาที่พบคือการทิ้งขยะในสวนสาธารณะและริมฝั่งแม่น้ำ ส่งผลกระทบอย่างมากต่อสิ่งแวดล้อมและความสวยงามของเมือง โดยทางสำนักงานโยธาธิการและการขนส่งกรุงพนมเปญ ระบุว่า หลังจากเสร็จสิ้นงานเคาท์ดาวน์ปีใหม่ ได้ระดมเจ้าหน้าที่ไปทำความสะอาดสวนสาธารณะต่างๆ ในเมือง

– ภาพธงชาติกัมพูชา รายรอบด้วยขยะถูกทิ้งกองเกลื่อนกลาดบริเวณพระบรมราชวังจตุมุขสิริมงคล : ตรวจสอบพบเคยถูกโพสต์เป็นภาพชุดในเว็บไซต์kohsantepheapdaily.com.kh ซึ่งเป็นหนังสือพิมพ์ในกัมพูชา เมื่อวันที่ 27 พ.ย. 2566 เวลา 08.42 น. โดยพาดหัวข่าวเป็นภาษาเขมรว่า អុំទូក​ថ្ងៃ​ទី​១ បន្សល់​ទុក​គំនរ​សំរាម​លើ​សួនច្បារ​កើន​លើស​២​ដង បើ​ប្រៀបធៀប​ថ្ងៃ​ទី​១​ឆ្នាំ​មុន ซึ่งเมื่อใช้เครื่องมือ Google Translate แปลเป็นภาษาไทย จะได้ความว่า “วันแรกของเทศกาลมีขยะในสวนสาธารณะมากกว่าวันแรกของปีที่แล้วถึง 2 เท่า” 

เนื้อหาข่าวนี้กล่าวถึง “เทศกาลน้ำ (ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក – Royal Water Festival)” ประเพณีของชาวกัมพูชา ซึ่งจัดขึ้นในช่วงเดียวกับเทศกาลลอยกระทงของชาวไทย อย่างไรก็ตาม เทศกาลน้ำของกัมพูชาจะมี 3 วัน คือระหว่างวันขึ้น 14 – 15 ค่ำ และวันแรม 1 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี ในขณะที่เทศกลายลอยกระทงของไทยจะมีเพียงวันเดียว คือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี ทั้งนี้ ในปี 2566 เทศกาลน้ำของกัมพูชา จะตรงกับวันที่ 26 – 28 พฤศจิกายน คาบเกี่ยวกับเทศกาลลอยกระทงของไทย ซี่งตรงกับวันที่ 27 พฤศจิกายน 

ในข่าวจาก kohsantepheapdaily.com.kh อ้างการเปิดเผยของ Su Saran ผู้อำนวยการกองสวนและพืช สำนักงานโยธาธิการและการขนส่งกรุงพนมเปญ(ในขณะนั้น) ว่าในวันที่ 26 พ.ย. 2566 ซึ่งเป็นค่ำคืนแรกของเทศกาลน้ำประจำปี 2566 พบปริมาณขยะเพิ่มขึ้น 2 เท่า เมื่อเทียบกับวันแรกของเทศกาลน้ำประจำปี 2565 โดยจัดกำลังเจ้าหน้าที่ทำความสะอาด ปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่เวลา 12.00 น. ของวันที่ 26 พ.ย. จนถึงเวลา 07.30 น. ของวันที่ 27 พ.ย. 2566

– ภาพประชาชนชาวกัมพูชา นั่งล้อมวงสังสรรค์บริเวณสวนหน้าพระบรมราชวังจตุมุขสิริมงคลท่ามกลางขยะถูกทิ้งเกลื่อน : ตรวจสอบพบเคยถูกโพสต์เป็นภาพชุดในเว็บไซต์ norkorthom.com ซึ่งเป็นสำนักข่าวในกัมพูชา เมื่อวันที่ 16 พ.ย. 2559 ในพาดหัวข่าว មួយ​ឆ្នាំ​មាន​ម្តង ទិដ្ឋ​ភាព​ក្រោយ​ចប់ បុណ្យ​អុំទូក (ครั้งหนึ่งในแต่ละปี ทิวทัศน์หลังจบเทศกาลน้ำ) และบรรยายถึงเทศกาลน้ำของกัมพูชา ประจำปี 2559 วันสุดท้ายคือวันที่ 15 พ.ย. 2559 ได้ผ่านพ้นไปแล้ว แต่สิ่งที่ทิ้งไว้ให้เป็นเรื่องปวดหัวของทางการ คือนิสัยมักง่ายของประชาชนบางส่วนที่ทิ้งขยะเกลื่อนกลาดไม่เป็นที่เป็นทาง

รายงานข่าวอ้างการเปิดเผยของ Mean Chanyada โฆษกสำนักงานเทศบาลกรุงพนมเปญ (ในขณะนั้น) ว่า ในแต่ละวัน ประชาชนเกือบ 2 ล้านคนในกรุงพนมเปญสร้างขยะมากกว่า 1,000 ตัน อย่างไรก็ตาม ในเทศกาลน้ำประจำปี 2559 มีประชาชนจากต่างจังหวัดเดินทางมารวมตัวกันในกรุงพนมเปญเพื่อร่วมเฉลิมฉลองราว 500,000 – 1 ล้านคน ทำให้จำนวนขยะเพิ่มขึ้นเป็นมากกว่า 2,000 ตันต่อวัน

– ภาพคนยืนปัสสาวะบริเวณกำแพงพระบรมมหาราชวังจตุมุขสิริมงคล กรุงพนมเปญ เมืองหลวงของกัมพูชา แม้จะมีพระบรมฉายาลักษณ์ของพระมหากษัตริย์อยู่ด้านบน : จากการตรวจสอบพบภาพนี้ถูกโพสต์ตั้งแต่เมื่อวันที่ 20 พ.ค. 2559 บนเพจเฟซบุ๊ก “Koh Santepheap Daily” ของเว็บไซต์ kohsantepheapdaily.com.kh ของหนังสือพิมพ์ชื่อเดียวกันในกัมพูชา แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดใดๆ โดยมีผู้เข้าไปแสดงความคิดเห็นเป็นจำนวนมาก ส่วนหนึ่งตำหนิการกระทำของบุคคลดังกล่าว ขณะที่อีกส่วนตั้งข้อสังเกตถึงความไม่เพียงพอของจำนวนห้องน้ำสาธารณะในเมือง

ทั้งนี้ เมื่อดูการนำเสนอของสื่อกระแสหลักในไทยที่นำภาพชุดข้างต้นจากเพจ Army Military Forceไปแชร์ต่อเป็นข่าว เช่น เว็บไซต์ mgronline.comของ นสพ.ผู้จัดการ ในวันที่ 3 ก.ย. 2568 , เว็บไซต์ naewna.com ของ นสพ.แนวหน้า ในวันที่ 4 ก.ย. 2568 พบว่า สื่อทั้ง 2 สำนัก ระบุในเนื้อหาของข่าวว่า เพจ Army Military Force ไม่ได้ระบุช่วงเวลาหรือที่มาของภาพต่างๆ ที่นำมาเผยแพร่ จึงไม่อาจระบุได้ว่าเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อใด ขณะที่กระแสความเห็นในสื่อสังคมออนไลน์เกี่ยวกับภาพชุดนี้ ทั้งในเพจ Army Military Force ตลอดจนเพจอื่นๆ ที่มีการนำไปแชร์ต่อ ส่วนใหญ่ไปในทางเสียดสีประชดประชันชาวกัมพูชา มากกว่าจะตั้งคำถามเกี่ยวกับที่มาที่ไปของภาพดังกล่าว

ต้องขอย้ำว่าบทความนี้มีได้มีเจตนาอยากจับผิดสื่อ เพจหรืออินฟลูเอนเซอร์ใดๆ แต่ต้องการสร้างความตระหนักในสังคมร่วมกันว่า “แม้จะเป็นภาพจริงแต่หากนำมาเผยแพร่โดยไม่ระบุให้ชัดเจนว่าเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อใด ก็อาจสร้างความเข้าใจผิดและนำไปสู่การกระตุ้น “กระแสความเกลียดชัง” ระหว่างประชาชนสองประเทศได้โดยเฉพาะในสถานการณ์อ่อนไหวต่ออารมณ์ความรู้สึกของผู้คน ดังกรณีตัวอย่างนี้ที่เกิดขึ้นท่ามกลางความขัดแย้งระหว่างไทยกับกัมพูชา และกำลังมีความพยายามแก้ไขปัญหาด้วยสันติวิธี!!!

-/-/-/-/-/-/-/-/-/-/-

อ้างอิง 

https://www.prd.go.th/th/content/category/detail/id/31/iid/244242 (ทำความรู้จัก “เทศกาลบอนอมตึ๊ก”: สำนักข่าวกรมประชาสัมพันธ์ 26 ธ.ค. 2566)

https://web.facebook.com/photo/?fbid=797313959101864&set=a.651936126972982 (27 พฤศจิกายน “วันลอยกระทง” ปี 2566 ชวนออเจ้าเที่ยวงานเทศกาลลอยกระทง ร่วมส่งเสริม Soft Power เทศกาลประเพณีไทยไปด้วยกัน : เพจ “ข่าวสารท่องเที่ยว ททท.” ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย 27 พ.ย.2566)

https://mgronline.com/travel/detail/9680000084274 (อนาถ! เพจดังเผยภาพ “วังหลวงเขมร” ขยะเกลื่อน-คนยืนฉี่สบายใจเฉิบ : ผู้จัดการ 3 ก.ย. 2568) 

https://www.naewna.com/likesara/911827 (อ้วกแทบพุ่ง! ทหาร-ตำรวจยืนปัสสาวะริมรั้วพระราชวังกัมพูชา แถมขยะเกลื่อน : แนวหน้า 4 ก.ย. 2568)

---

• Facebook
• X
• Line