ตรวจสอบ 3 โพสต์เท็จเรื่อง “กัมพูชาเสริมกำลังพลที่ชายแดนไทย”
กองบรรณาธิการโคแฟค
ครบรอบ 2 เดือนเหตุปะทะที่ชายแดนไทย-กัมพูชาเมื่อวันที่ 24 ก.ค. 2568 ผู้ใช้โซเชียลมีเดียทั้งในไทยและกัมพูชายังคงผลิตและเผยแพร่เนื้อหาเท็จเพื่อปลุกปั่นสถานการณ์และความเกลียดชังกันอย่างต่อเนื่อง ล่าสุดโคแฟคพบว่าเนื้อหาเท็จ “ยอดนิยม” ที่ผู้ใช้โซเชียลมีเดียชาวไทยแชร์กันจำนวนมากช่วงสัปดาห์นี้ (22-25 ก.ย. 2568) คือโพสต์เท็จที่อ้างว่ากองทัพกัมพูชาเสริมกำลังพลที่ชายแดน โดยนำคลิปเก่าจากหลายเหตุการณ์ รวมทั้งคลิปในเมียนมา มาอ้างเท็จว่าเป็นภาพการเคลื่อนกำลังพลในปัจจุบัน
โคแฟคตรวจสอบ 3 โพสต์เฟซบุ๊กที่นำคลิปเก่าที่เคยถูกเผยแพร่ตั้งแต่ก่อนเกิดเหตุปะทะไทย-กัมพูชา และคลิปที่ถ่ายในเมืองชเวโก๊กโก่ จังหวัดเมียวดีของเมียนมา มาอ้างเท็จว่าเป็นการเสริมกำลังพลของกัมพูชา
1) เนื้อหาที่ตรวจสอบ: คลิปกัมพูชาเติมกำลังพลสู่แนวหน้า
❌ ผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง: **เนื้อหาเท็จ นำคลิปเก่ามาบิดเบือน**
📝 เนื้อหาโดยสรุป: วันที่ 22 ก.ย. 68 เพจเฟซบุ๊ก “ดู ไป เรื่อย” โพสต์คลิปวิดีโอทหารกัมพูชาในเครื่องแบบจำนวนมากเดินแถวไปบนถนน ฝังข้อความว่า “ด่วนๆ เลย กัมพูชาเติมกำลังพบสู่แนวหน้า 22/9/68”
🔎 โคแฟคตรวจสอบ: จากการใช้เครื่องมือ Google Lens ค้นหาภาพพบว่าคลิปนี้เคยถูกโพสต์โดยผู้ใช้ติ๊กตอกชาวกัมพูชาตั้งแต่วันที่ 8 มิ.ย. 68 แต่ผู้โพสต์ไม่ได้ให้ข้อมูลใด ๆ เกี่ยวกับเหตุการณ์ในคลิป เมื่อสืบค้นเพิ่มเติมพบว่ามีผู้ใช้โซเชียลมีเดียหลายรายโพสต์ภาพเหตุการณ์เดียวกันนี้ หนึ่งในนั้นเขียนคำบรรยายภาษาอังกฤษว่าเป็นภาพวันเฉลิมฉลองครบรอบ 31 ปีของการสถาปนากองอาวุธราชหัตถ์ของกัมพูชา (Royal Gendarmerie) เมื่อเดือน ก.ค. 2567 ซึ่งเมื่อตรวจสอบสัญลักษณ์บนเครื่องแบบในคลิปพบว่าเป็นตราสัญลักษณ์ของหน่วยดังกล่าวจริง
📌 หมายเหตุ: โคแฟคไม่ได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงในประเด็นที่ว่ากัมพูชาเติมกำลังพลสู่แนวหน้าจริงหรือไม่ แต่ตรวจสอบคลิปที่นำมาประกอบคำกล่าวอ้างนี้ ซึ่งพบว่าเป็นคลิปเก่า ไม่ใช่ภาพเหตุการณ์ปัจจุบัน คาดว่าน่าจะเป็นภาพกิจกรรมในวันสถาปนากองอาวุธราชหัตถ์ของกัมพูชา
2) เนื้อหาที่ตรวจสอบ: กองกำลังพิทักษ์ “ฮุน เซน” เคลื่อนพล
❌ ผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง: **เนื้อหาเท็จ นำคลิปเก่ามาบิดเบือน**
📝 เนื้อหาโดยสรุป: วันที่ 21-22 ก.ย. 2568 เพจเฟซบุ๊ก “มาดามปู Channel” โพสต์คลิป Reel เป็นภาพขบวนรถหุ้มเกราะของทหารกัมพูชา โดยอ้างว่าเป็นภาพกองกำลังพิทักษ์สมเด็จฮุน เซน “ออกมาเต็มท้องถนน” คลิปนี้ยังถูกเผยแพร่โดยบัญชีผู้ใช้ติ๊กตอกรายหนึ่งพร้อมคำบรรยายที่ทำให้เข้าใจว่าเป็นภาพการเคลื่อนย้ายกำลังพลของกัมพูชา
🔎 โคแฟคตรวจสอบ: จากการค้นหาภาพด้วยเครื่องมือ Google Lens พบว่าคลิปนี้เคยถูกเผยแพร่โดยผู้ใช้เฟซบุ๊กชาวกัมพูชามาตั้งแต่วันที่ 2 ก.ค. 2568 หรือเกือบหนึ่งเดือนก่อนการสู้รบไทย-กัมพูชาระหว่างวันที่ 24-28 ก.ค. 2568 ผู้โพสต์ไม่ได้ให้ข้อมูลว่าภาพในคลิปเป็นภาพเหตุการณ์ใด
โคแฟคตรวจสอบพบว่าตราสัญลักษณ์ที่ติดข้างรถหุ้มเกราะเป็นสัญลักษณ์ของกองอาวุธราชหัตถ์ของกัมพูชา (Royal Gendarmerie) ในขณะที่ถนนที่ขบวนรถหุ้มเกราะเคลื่อนไปนั้นคล้ายกับบริเวณที่ปรากฏในคลิปที่เคยมีการเผยแพร่ก่อนหน้านี้ซึ่งผู้โพสต์ระบุว่าเป็นกิจกรรมในวันเฉลิมฉลองครบรอบ 31 ปีของการสถาปนากองอาวุธราชหัตถ์
โคแฟคไม่สามารถยืนยันได้ว่าคลิปที่ถูกนำมาอ้างเท็จนี้เป็นภาพเหตุการณ์ใด เกิดขึ้นเมื่อใด แต่ยืนยันได้ว่าไม่ใช่ภาพการเคลื่อนกำลังพลกัมพูชาในปัจจุบัน เนื่องจากคลิปนี้เคยถูกเผยแพร่มาตั้งแต่วันที่ 2 ก.ค. 2568
3) เนื้อหาที่ตรวจสอบ: กองทัพเขมรหลายพันนายเคลื่อนพลเข้าสู่ชายแดนไทย
❌ ผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง: **เนื้อหาเท็จ นำมาภาพจากเมียนมามาบิดเบือน**
📝 เนื้อหาโดยสรุป: วันที่ 23 ก.ย. 68 บัญชีเฟซบุ๊ก “เดชา นฤนารท” โพสต์ภาพนิ่งจำนวน 3 ภาพ เป็นภาพกลุ่มคนนั่งบนรถกระบะ บางส่วนสวมเครื่องแบบทหาร ข้อความในโพสต์ระบุว่า “ภาพกองทัพเขมรหลายพันนายเคลื่อนพลเข้าสู่เขตชายแดนไทยในทางของแม่ทัพภาค 2 อุบลราชธานี ศรีสะเกษและสุรินทร์” และอ้างว่ากองทัพภาคที่ 2 ของไทยพร้อมสนับสนุนการอพยพประชาชนที่อาศัยอยู่ติดชายแดนไปอยู่ในจุดที่ปลอดภัยแล้ว โพสต์นี้ถูกแชร์ไปมากกว่า 1 พันครั้ง (ณ วันที่ 24 ก.ย. 68)
🔎 โคแฟคตรวจสอบ: จากการค้นหาด้วยเครื่องมือ Google Lens พบว่าภาพชุดดังกล่าวเป็นภาพที่แคปเจอร์จากวิดีโอความยาว 25 วินาที ที่ผู้ใช้เฟซบุ๊กทั้งชาวไทยและกัมพูชานำมาโพสต์บิดเบือนเมื่อวันที่ 25 ก.ค. 68 โดยบัญชีเฟซบุ๊กชื่อ “ธนกฤต ส้มส้า” อ้างว่าคลิปนี้เป็นภาพการเสริมกำลังของทหารเขมร ขณะที่บัญชีเฟซบุ๊กชาวกัมพูชาอ้างว่าเป็นภาพทหารพม่าเตรียมปะทะทหารไทย
โคแฟคตรวจสอบภาพในคลิปอย่างละเอียดพบว่าช่วงท้ายของคลิปมีวงเวียนพร้อมป้ายขนาดใหญ่เขียนด้วยภาษาพม่า เมื่อนำภาพป้ายนี้ไปสืบค้นในกูเกิลและให้ผู้รู้ภาษาพม่าแปลพบว่าเป็นป้ายที่ระบุชื่อเมืองชเวโก๊กโก่ จังหวัดเมียวดี
เมื่อนำภาพป้ายทะเบียนรถของรถกระบะในคลิปวีดีโอไปตรวจสอบกับเว็บไซต์ worldlicenseplates.com ซึ่งเป็นฐานข้อมูลลักษณะป้ายทะเบียนรถจากทั่วโลก พบว่าเป็นป้ายทะเบียนที่ใช้ในเมียนมา ไม่ใช่ในกัมพูชา
📌 ข้อสรุปโคแฟค: ภาพนิ่งที่ผู้ใช้เฟซบุ๊ก “เดชา นฤนารท” นำมาอ้างเท็จว่าเป็นการเคลื่อนพลของทหารเขมรนั้น เป็นภาพที่นำมาจากคลิปที่ถ่ายในเมืองชเวโก๊กโก่ จังหวัดเมียวดี สหภาพเมียนมา ไม่ใช่ภาพ “ทหารเขมร” ตามที่ผู้โพสต์อ้าง อย่างไรก็ตาม โคแฟคยังไม่สามารถระบุที่มา เหตุการณ์และวัน/เวลาที่ถ่ายคลิปได้
นอกจากนี้เพจเพซบุ๊ก “กองทัพภาคที่ 2” ไม่มีการประกาศให้ประชาชนตามแนวชายแดนอพยพ โดยประกาศศูนย์ปฏิบัติการกองทัพภาคที่ 2 สรุปสถานการณ์ตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชาประจำวันที่ 23 ก.ย. ว่า “ปัจจุบันกองกำลังทั้งสองฝ่ายยังคงวางกำลังตามแนวที่มั่นของตนเอง” แต่มีเหตุการณ์ที่ทหารกัมพูชายิงปืนเล็กยาวจำนวน 3 นัดซึ่งกองทัพภาคที่ 2 ระบุว่าเป็นการละเมิดข้อตกลงหยุดยิงอย่างชัดเจน
