คลิปวิดีโอ AI เผยแพร่เนื้อหาบิดเบือน อ้าง “จีนร่วมซ้อมรบกับไทย ส่งสัญญาณเตือนกัมพูชา”

กองบรรณาธิการโคแฟค
โคแฟคตรวจสอบคลิปวิดีโอที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2568 อ้างว่ากองทัพจีนซ้อมรบร่วมกับไทยเพื่อส่งสัญญาณเตือนที่กัมพูชาหักหลังจีน พบว่าเป็นเนื้อหาบิดเบือน เนื่องจากข้อมูลจากกองทัพไทยยืนยันได้ว่า ไม่มีการซ้อมรบร่วมไทย-จีน นับตั้งแต่เกิดเหตุความไม่สงบบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชาช่วงปลายเดือน พ.ค. 2568 จนถึงปัจจุบัน (27 ส.ค. 2568)
เนื้อหาโดยสรุป
วันที่ 23 ส.ค. 2568 บัญชีเฟซบุ๊ก “หาไสได้ ว๊า” โพสต์คลิป Reel ฝังข้อความว่า “เขมรเดือด!! จีนซ้อมรบกับไทย ตื่นตระหนกถึงฮุนเซน” “เมื่อจีนโดนเขมรหักหลัง” และ “จีนซ้อมรบไทย โชว์อาวุธท็อปคลาส ฮุนเซนผวา” เสียงบรรยายพูดว่า “จีนส่งกองเรือรบชุดใหญ่พร้อมเครื่องบินขับไล่มาซ้อมรบครั้งประวัติศาสตร์กับกองทัพไทยในอ่าวไทย นี่ไม่ใช่การซ้อมรบธรรมดา ๆ แต่เป็นการส่งสารฉบับใหญ่ที่สุดเขียนด้วยดินปืนและเชื้อเพลิงไอพ่นส่งตรงไปถึงตระกูลฮุนว่าแกคิดผิดแล้วที่มาหักหลังฉัน”

โคแฟคตรวจสอบ
โคแฟคสืบค้นต้นตอของคลิปนี้จากเครดิตที่อ้างอิงในวิดีโอ พบว่าเป็นคลิปที่ตัดมาจากวิดีโอความยาว 8.31 นาที ที่เผยแพร่ทางบัญชีติ๊กตอกชื่อ “propertyexpertlive” เมื่อวันที่ 22 ส.ค. 2568 ซึ่งมียอดเข้าชมกว่า 2 ล้านครั้งและถูกแชร์ต่อกว่า 4,000 ครั้ง (ณ วันที่ 27 ส.ค. 2568) ต่อมาวันที่ 24 ส.ค. 2568 วิดีโอนี้ได้ถูกเผยแพร่ทางช่องยูทูบ “สันติเล่าข่าว” มียอดเข้าชมกว่า 34,000 ครั้ง
เสียงและผู้บรรยายในวิดีโอนี้ถูกสร้างขึ้นจากเอไอ และแทรกภาพประกอบจากหลายแหล่งที่มา เสียงบรรยายสรุปใจความได้ว่า จีนได้ร่วมซ้อมรบกับไทยซึ่งเป็นการส่งสัญญาณเตือนกัมพูชาว่าจีนไม่พอใจที่รัฐบาลกัมพูชามีทีท่าหันเข้าหาสหรัฐอเมริกา ทั้งที่ที่ผ่านมาจีนได้ทุ่มเททรัพยากรช่วยเหลือกัมพูชามาตลอด

ส่วนภาพประกอบมีทั้งที่นำมาจากสำนักข่าวและที่สร้างจากเอไอ
วิดีโอนี้อ้างถึงการซ้อมรบระหว่างกองทัพจีนกับไทย 2 ครั้ง คือ Blue Strike 2025 และ Falcon Strike 2025 ในลักษณะที่สร้างความเข้าใจว่าการซ้อมรบนี้เกิดขึ้นหลังจากเกิดเหตุปะทะที่ชายแดนไทย-กัมพูชาระหว่างวันที่ 24-28 ก.ค. 2568
โคแฟคสืบค้นข้อมูลจากเว็บไซต์ของกองทัพเรือและกองทัพอากาศพบว่า Blue Strike และ Falcon Strike เป็นรหัสการซ้อมรบร่วมระหว่างไทยกับจีนที่ดำเนินการมาเป็นเวลานานหลายปี สำหรับปี 2568 การซ้อมรบร่วม Blue Strike 2025 ครั้งล่าสุดจัดขึ้นเมื่อวันที่ 25 มี.ค.- 2 เม.ย. 2568 ณ เมืองจ้านเจียง สาธารณรัฐประชาชนจีน ส่วน Falcon Strike 2025 เดิมกำหนดจัดในวันที่ 28 ก.ค. – 8 ส.ค. 2568 ณ กองบิน 23 จ.อุดรธานี แต่ล่าสุดได้เลื่อนออกไปเป็นเดือน ก.ย. 2568
ไทม์ไลน์ซ้อมรบร่วมไทย-จีน
การซ้อมรบทางทะเล Blue Strike
ข้อมูลจากกองทัพเรือระบุว่า การฝึกผสมกองทัพเรือไทย-กองทัพเรือสาธารณรัฐประชาชนจีน ภายใต้รหัสการฝึก Blue Strike จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 15 ต.ค.-14 พ.ย. 2553 บริเวณจังหวัดชลบุรี ระยอง จันทบุรี และอ่าวไทยตอนบน นับจากนั้นกองทัพเรือทั้งสองประเทศก็สลับกันเป็นเจ้าภาพจัดการฝึกผสม ดังนี้
- Blue Strike 2012 จัดที่เมืองจ้านเจียง และเมืองซ่านเหวย สาธารณรัฐประชาชนจีน
- Blue Strike 2016 จัดที่ จ.จันทบุรี
- Blue Strike 2019 จัดที่เมืองซ่านหวุ่ย มณฑลกวางตุ้ง สาธารณรัฐประชาชนจีน
- Blue Strike 2023 จัดที่ อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี
- Blue Strike 2025 จัดที่เมืองจ้านเจียง มณฑลกวางตุ้ง สาธารณรัฐประชาชนจีน ระหว่างวันที่ 25 มี.ค. – 2 เม.ย. 2568 ซึ่งสำนักข่าวซินหัวรายงานคำให้สัมภาษณ์ของนายอู๋เชียน โฆษกกระทรวงกลาโหมของจีนเมื่อวันที่ 27 มี.ค. 2568 ว่าการซ้อมรบร่วมทางทะเลระหว่างกองทัพเรือจีนกับไทยภายใต้รหัส Blue Strike นี้จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 6เพื่อเสริมสร้างศักยภาพการรับมือกับภัยคุกคามด้านความมั่นคงทางทะเล โดยกองทัพเรือทั้งสองฝ่ายมีเป้าหมายยกระดับความร่วมมือ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ รวมทั้งเสริมสร้างมิตรภาพและความไว้วางใจผ่านการกระชับความร่วมมือในการซ้อมรบร่วมซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค

เมืองจ้านเจียง สาธารณรัฐประชาชนจีน เมื่อวันที่ 2 เม.ย. 2568
การซ้อมรบทางอากาศ Falcon Strike
ข้อมูลจากรายงานข่าวของสำนักข่าวต่าง ๆ และข้อมูลที่เผยแพร่โดยกองทัพอากาศระบุว่า การฝึกผสมกองทัพอากาศไทย-จีน รหัส Falcon Strike จัดขึ้นครั้งแรกในปี 2558 ในชื่อ Falcon Strike 2015 ระหว่างวันที่ ระหว่างวันที่ 16-27 พ.ย. 2558 ณ กองบิน 1 จ.นครราชสีมา จากนั้นจัดขึ้นอีกหลายครั้งเกือบทุกปี เช่น Falcon Strike 2018, Falcon Strike 2019, Falcon Strike 2022, Falcon Strike 2023 และ Falcon Strike 2024 ทั้งหมดจัดขึ้น ณ กองบิน 23 จ.อุดรธานี
สำหรับการฝึกร่วมกองทัพอากาศไทย-จีน Falcon Strike 2025 นั้น เมื่อวันที่ 13 มี.ค. 2568 เพจเฟซบุ๊ก “RTAF News” ซึ่งเป็นเพจข่าวทางการของกองทัพอากาศที่เผยแพร่ข้อมูลโดยกองประชาสัมพันธ์ กองกิจการพลเรือนทหารอากาศ ได้โพสต์ภาพการลงนามบันทึกข้อตกลงการฝึกผสม Falcon Strike 2025 ระหว่างผู้แทนกองทัพอากาศไทย คือ พล.อ.ต.สิทธิพล ป้อมตรี กับผู้แทนกองทัพอากาศจีน คือ น.อ. (พิเศษ) Sun Jun ณ กองบิน 23 จ.อุดรธานี โดยมีกำหนดจัดขึ้นระหว่างวันที่ 28 ก.ค.-8 ส.ค. 2568 ณ กองบิน 23 จ.อุดรธานี

จากนั้นวันที่ 2 มิ.ย. 2568 เพจเฟซบุ๊ก “กองทัพอากาศไทย Royal Thai Air Force” โพสต์ภาพและข้อความว่าผู้อำนวยการกองอำนวยการฝึกผสมของกองทัพอากาศไทยและจีนร่วมประชุมวางแผนขั้นสุดท้ายและลงนามบันทึกข้อตกลงการฝึก ณ เมืองคุณหมิง สาธารณรัฐประชาชนจีน โดยย้ำกำหนดการเดิม คือ 28 ก.ค.-8 ส.ค. 2568 ณ กองบิน 23 จ.อุดรธานี
แต่สุดท้ายแล้ว การฝึกผสม Falcon Strike 2025 ก็ได้เลื่อนออกไป โดยเจ้าหน้าที่กองประชาสัมพันธ์ฯ ให้ข้อมูลกับโคแฟคเมื่อวันที่ 27 ส.ค. 2568 ว่าการฝึกผสม Falcon Strike 2025 จะจัดขึ้นในช่วงกลางเดือน ก.ย. 2568
ข้อสรุปโคแฟค
คลิปวิดีโอ “จีนซ้อมรบไทย ส่งสัญญาณเตือนกัมพูชา” ซึ่งใช้ภาพและเสียงผู้บรรยายที่สร้างจากเอไอ ให้ข้อมูลบิดเบือนเกี่ยวกับการซ้อมรบร่วมไทย-จีน
การตรวจสอบของโคแฟคพบว่า แม้กองทัพเรือและกองทัพอากาศของไทยและจีนจะมีการซ้อมรบร่วมกันจริง ได้แก่ การซ้อมรบทางทะเล รหัส Blue Strike และการซ้อมรบทางอากาศ รหัส Falcon Strike แต่การซ้อมรบทางทะเลในปี 2568 หรือ Blue Strike 2025 ได้เสร็จสิ้นไปตั้งแต่เดือน เม.ย. 2568 ที่ประเทศจีน ส่วนการซ้อมรบทางอากาศ Falcon Strike 2025 นั้น กองทัพอากาศไทยและจีนได้ลงนามในข้อตกลงตั้งแต่เดือน มี.ค. 2568 ว่าจะจัดขึ้นในช่วงปลายเดือน ก.ค. 2568 แต่ได้เลื่อนไปเป็นเดือน ก.ย. 2568 การซ้อมรบร่วมระหว่างไทยกับจีนจึงไม่ได้เกิดขึ้นในช่วงสถานการณ์ความขัดแย้งไทย-กัมพูชาที่เริ่มตึงเครียดมาตั้งแต่ปลายเดือน พ.ค. 2568 จนเกิดการปะทะที่ชายแดนระหว่างวันที่ 24-28 ก.ค. 2568 นอกจากนี้เนื้อหาในคลิปยังนำการฝึกผสมระหว่างกองทัพไทยและจีนที่มีมานานแล้ว มาบิดเบือนให้เกิดความเข้าใจผิดเกี่ยวกับท่าทีของจีนต่อสถานการณ์ความขัดแย้งไทย-กัมพูชาอีกด้วย
เรื่องอื่นที่เกี่ยวข้อง
- Fact-check: คลิปอ้างสหรัฐฯ-เกาหลีใต้-อาเซียนประณามกัมพูชา หลังไทยพาทูตทหารลงพื้นที่ ?
- รายงานการตรวจสอบข้อเท็จจริง “คลิปปลดป้ายภาษาเขมร” ที่ห้องคลอด รพ.สุรินทร์
- เมื่อ‘เครื่องบินรบ’ยุทโธปกรณ์เด่นสมรภูมิ‘ไทย – กัมพูชา’ มาพร้อมการระบาดของ‘ข่าวลวง’ในสื่อออนไลน์
- มองการทำงานตรวจสอบข่าวลวงของหลายองค์กร ในสถานการณ์สู้รบไทย-กัมพูชา
- โคแฟครวมการตรวจสอบข้อมูล เหตุการณ์ปะทะระหว่างไทยกับกัมพูชา วันที่ 24 – 25 ก.ค. 2568