โครงการโคแฟค หรือ COFACT ( Collaborative Fact Checking) เกิดขึ้นมาด้วยแรงบันดาลใจจากการรวมตัวของภาคประชาสังคมในไต้หวัน ที่เชื่อในเรื่องพลังของภาคพลเมืองใน การรับมือกับด้านมืดของข้อมูลข่าวสาร ด้วยการมีพื้นที่กลางในการให้ทุกฝ่ายมาช่วยกันค้นหาข้อเท็จจริง เพื่อไม่ให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นเพียงผู้รู้จริง เพราะบางครั้งข้อเท็จจริงอาจเปลี่ยนแปลงไปได้ตามกาลเวลาและเหตุปัจจัย

เมื่อกลางปี พ.ศ.2562 ภาคประชาสังคมในประเทศไทยได้จัดงานสัมมนาว่าด้วยเรื่อง การแก้ปัญหาข่าวลวง หรือ International Conference on Fake News นําโดยภาคี 8 องค์กร อาทิ สํานักงานกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ สําานักงานกองทุนสนับสนุนการสร้าง เสริมสุขภาพ (สสส.) Friedrich Naumann Foundation for Freedom (FNF) องค์การกระจาย เสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ คณะนิเทศศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

การสัมมนาในครั้งนั้นได้ลงนามประกาศปฏิญญารวมพลังขับเคลื่อนต่อต้านข่าวลวง ข่าวปลอมร่วมกัน อีกทั้งได้รับเกียรติจากรัฐมนตรีดิจิทัลของ ไต้หวันคือคุณออเดรย์ ถัง มาเป็นวิทยากรคนสําาคัญที่ได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์งานของโคแฟคต้นแบบในไต้หวัน จากนั้นมาก็ได้มีการประสาน งานเพื่อสร้างความร่วมมือ จนนํามาสู่โครงการโคแฟคในประเทศไทย

ภาคประชาสังคมในประเทศไทย
ก็ต้องการสร้างพื้นที่กลางที่เปิดกว้าง ปลอดภัย และสร้างสรรค์ในการที่จะค้นหาความจริงร่วมกันในยุคที่ข้อมูลข่าวสารเต็มไปด้วยความเข้าใจผิด สับสนอลหม่าน จนบางครั้งยากที่จะเชื่อใครหรืออะไรได้

แนวคิดของโคแฟค

เป็นการผสานการผลักดันการใช้เทคโนโลยีของภาคพลเมือง (Civic Tech) กับงานเชิงข่าวด้านวารสารศาสตร์ (Journalism) โดยมีกอง บรรณาธิการ ร่วมกับอาสาสมัครในการกรองข่าว และเปิดพื้นที่ให้ทุกคนมาร่วมแลกเปลี่ยนโต้แย้งข้อเท็จจริงและความเห็นได้

Chatbot หรือโปรแกรมการพูดคุยอัตโนมัติ ที่เปิดให้ทุกคน มาส่งข่าวให้ทีมกลั่นกรองได้ จากนั้นก็จะมีทีมเผยแพร่ในสื่อสังคมออนไลนและสื่อมวลชน รวมทั้งพัฒนางานข่าวเชิงลึก เช่น มีบทความที่น่าสนใจอันสืบเนื่องจากประเด็นข่าวจริง ข่าวลวง ที่เป็นกระแสหรือที่มีความสนใจในเชิงนโยบายและประโยชน์สาธารณะในโครงการ Cofact Journalism

เครดิต

หากคุณต้องการสร้าง Cofact ในแบบของคุณเอง คุณสามารถดาวน์โหลด source code ต้นฉบับของไต้หวันได้ที่นี่  หรือจะต่อยอดจากเวอร์ชั่น TaiThai ได้ที่นี่

องค์กรภาคีเครือข่าย

  • สสส.
  • มูลนิธิฟรีดริช เนามัน
  • HD Centre
  • CHANGEFUSION
  • OPENDREAM
  • THAI MEDIA FUND
  • Cofact Deep South
  • Ubon Connect
  • ESAN Cofact
  • D4P