เนื้อหาที่ตรวจสอบ: การขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลตามมาตรา 151 ของรัฐธรรมนูญ จะทำได้เมื่อรัฐบาลทำงานไปแล้ว 1 ปี ?

กองบรรณาธิการโคแฟค
❓ เนื้อหาที่ตรวจสอบ: การขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลตามมาตรา 151 ของรัฐธรรมนูญ จะทำได้เมื่อรัฐบาลทำงานไปแล้ว 1 ปี
❌ ผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง: **เนื้อหาคลาดเคลื่อน รัฐธรรมนูญไม่ได้ระบุว่ารัฐบาลต้องทำงานไปแล้ว 1 ปี สภาฯ ถึงเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจได้**
📝 เนื้อหาโดยสรุป: วันที่ 5 ก.ย. 68 นายดวงฤทธิ์ บุนนาค ผู้สนับสนุนพรรคเพื่อไทย โพสต์เฟซบุ๊กซึ่งมีผู้ติดตามเกือบ 5 หมื่นคน ระบุว่า “การขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจตามมาตรา 151 รัฐธรรมนูญกำหนดไว้ว่าจะสามารถกระทำได้เมื่อรัฐบาลทำงานไปแล้ว 1 ปี” ซึ่งเป็นการให้ข้อมูลประกอบความเห็นของเขาต่อกรณีที่พรรคประชาชนประกาศจะใช้การเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจกำกับรัฐบาลเสียงข้างน้อยของนายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย หากไม่ปฏิบัติตามข้อตกลงร่วมระหว่างพรรคประชาชนกับพรรคภูมิใจไทยกรณีการเลือกบุคคลไปดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี

🔎 โคแฟคตรวจสอบ: รัฐธรรมนูญปี 2560 บัญญัติเรื่องการขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะไว้ในมาตรา 151-155 ซึ่งไม่มีข้อความใดที่ระบุว่าการขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจคณะรัฐมนตรีจะทำได้เมื่อรัฐบาลทำงานไปแล้ว 1 ปี
โคแฟคตรวจสอบเพิ่มเติมกับนักวิชาการด้านนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ซึ่งให้ข้อมูลตรงกันว่ารัฐธรรมนูญไม่ได้ระบุเรื่องเงื่อนเวลาการทำงานของรัฐบาลก่อนถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ
ศ.ดร.สิริพรรณ นกสวน สวัสดี จากคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่ารัฐธรรมนูญไม่ได้ระบุว่ารัฐบาลต้องทำงานไปแล้ว 1 ปีถึงจะเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจได้ แต่กำหนดว่าการอภิปรายไม่ไว้วางใจทำได้ปีละหนึ่งครั้งเท่านั้น โดยนับปีตามสมัยประชุม ไม่ใช่ตามปีปฏิทิน
นักวิชาการนิติศาสตร์อีกท่านหนึ่งให้สัมภาษณ์โคแฟคตรงกันว่า รัฐธรรมนูญมาตรา 151-155 ที่ว่าด้วยการขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจ ไม่ได้บอกว่ารัฐบาลต้องทำงาน 1 ปี ถึงเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจได้ บอกแต่เพียงว่าเมื่อเปิดสมัยประชุมสภาแล้วจะอภิปรายได้ปีละครั้งเท่านั้น
สำหรับกระบวนการเสนอญัตติเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลตามรัฐธรรมนูญนั้น โครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน (ไอลอว์) สรุปใจความสำคัญไว้ดังนี้
▪️มาตรา 151 ระบุว่า การยื่นขออภิปรายเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจจะต้องมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (สส.)ไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวน สส. ทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎรร่วมลงชื่อยื่นเสนอญัตติ
▪️มาตรา 154 การอภิปรายไม่ไว้วางใจ รวมถึงการอภิปรายทั่วไปโดยไม่ลงมติ ทำได้ปีละหนึ่งครั้งเท่านั้นเพื่อเปิดโอกาสให้รัฐบาลมีเวลาทำงานและไม่เป็นภาระมากเกินไป ฝั่ง สส. เองก็จะได้มีเวลาไปทำงานอย่างอื่นด้วย โดยปีในความหมายของมาตรา 154 นับตามอายุของสภาผู้แทนราษฎร วันที่เรียกประชุมรัฐสภานัดแรกจะนับเป็นวันเปิดสมัยประชุม ซึ่งในหนึ่งปี จะมีสมัยประชุมสามัญสองสมัย หนึ่งสมัยมี 120 วัน
#โคแฟค #FactCheck #ตรวจสอบข้อเท็จจริงทางการเมือง