มองสถานการณ์ขัดแย้ง‘ไทย-กัมพูชา’ น่าห่วง‘ความเกลียดชัง’ถูกปั่นด้วย‘ข่าวลวง’
By : Zhang Taehun
เป็นเวลากว่า 1 เดือนแล้วสำหรับสถานการณ์ความตึงเครียดไทย – กัมพูชา ตั้งแต่รุ่งเช้าเมื่อฝ่ายกัมพูชาเปิดฉากโจมตีจนมีพลเรือนไทยบาดเจ็บและเสียชีวิต นำไปสู่การตอบโต้ของฝ่ายไทย กลายเป็นการสู้รบต่อเนื่อง 5 วัน ระหว่างวันที่ 24 – 28 ก.ค. 2568 ตามด้วยการหยุดยิงที่มีผลตั้งแต่วันที่ 29 ก.ค. 2568 เป็นต้นมา มีการประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไป (GBC) และการประชุมมคณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค (RBC)
แต่นอกจากสมรภูมิที่เป็นทางการทั้งของฝ่ายทหารและรัฐบาลของทั้ง 2 ประเทศแล้ว ตลอดห้วงเวลาที่ผ่านมา “พื้นที่ออนไลน์” ได้กลายเป็น“สนามรบเชิงข้อมูลข่าวสาร” มีการเผยแพร่ทั้งข่าวจริง ข่าวลวง ข้อมูลบิดเบือนจากทั้ง 2 ฝ่าย ซึ่งเป็นไปได้ทั้งปฏิบัติการข้อมูลข่าวสาร (IO) การมีอารมณ์ร่วมของปัจเจกบุคคล ไปจนถึงแรงจูงใจด้านรายได้จากแพลตฟอร์มสื่อสังคมออนไลน์ (Social Media) นำไปสู่ผลข้างเคียงที่น่ากังวลอย่าง “การสร้างความเกลียดชัง” ในระดับประชาชน ดังตัวอย่างการตรวจสอบของโคแฟคต่อไปนี้
– รื้อบ้านชาวกัมพูชารุกล้ำเขตประเทศไทย : วันที่ 20 ส.ค. 2568 เพจเฟซบุ๊ก “ข่าวด่วน ทันทุกเหตุการณ์” โพสต์คลิปรถแบ็คโฮกำลังรื้อถอนบ้านหลังหนึ่ง พร้อมบรรยายว่า “แม่ทัพสั่งบุกรื้อบ้านเขมรสั่งรื้อ 80 หลังคาเรือน ประชาชนคิดเช่นไร?” มียอดเข้าชมกว่า 1.2 ล้านครั้งและถูกแชร์มากกว่า 1,300 ครั้ง และยังมีผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์อีกหลายคนที่แชร์คลิปนี้ด้วยคำบรรยายในทำนองเดียวกัน
โดยในช่วงดังกล่าว มีรายงานข่าวฝ่ายไทยยึดพื้นที่บ้านหนองจาน ซึ่งกองทัพบกยืนยันว่าเป็นเขตแดนของไทย แต่ได้ให้ชาวกัมพูชาซึ่งลี้ภัยสงครามกลางเมืองได้อยู่อาศัยมาตั้งแต่ปี 2520 และหลังจากนั้นพบว่า ฝ่ายกัมพูชาละเมิดข้อตกลงในพื้นที่อ้างสิทธิ์และนอกบริเวณพื้นที่อ้างสิทธิ์ในฝั่งประเทศไทย โดยการสนับสนุนให้ประชาชนมาสร้างถิ่นฐานอย่างถาวร และมีกระแสเรียกร้องจากชาวไทยให้ขับไล่ชาวกัมพูชาที่อยู่ในพื้นที่ดังกล่าวออกไปโดยเร็ว
อย่างไรก็ตาม จากการใช้เครื่องมือ Google Lens ค้นหาภาพพบว่าคลิปนี้ถูกแชร์อย่างกว้างขวางพร้อมคำบรรยายภาษาอินโดนีเซียตั้งแต่สัปดาห์ที่แล้ว (อ้างอิงจาก KARO News วันที่ 16 ตรงกับวันเสาร์ ส่วนวันที่ 20 คลิปที่เอามาแชร์ เป็นวันพุธ)หนึ่งในนั้นเป็นคลิปความยาว 4.24 นาทีที่เผยแพร่โดยเพจเฟซบุ๊ก “KARO News” เมื่อวันที่ 16 ส.ค. 2568 บรรยายคลิปเป็นภาษาอินโดนีเซีย แปลสรุปเป็นภาษาไทยได้ว่า เจ้าหน้าที่หลายหน่วยงานในอินโดนีเซียสนธิกำลังเข้ารื้อถอนสถานบันเทิงชื่อ Diskotik Marcopolo และโรงแรมขนาด 30 ห้องพักในจังหวัดสุมาตราเหนือ
ซึ่งหลังการสอบสวนพบว่าเป็นแหล่งมั่วสุมและมีการจำหน่ายยาเสพติด ระหว่างการรื้อถอนมีคนกลุ่มหนึ่งมาประท้วง รวมถึงเจ้าของสถานที่ซึ่งอ้างว่าอาคารแห่งนี้ (ที่อยู่ในบริเวณเดียวกับสถานบันเทิง) เป็นมรดกตกทอดจากบรรพบุรุษของเขา นอกจากนี้เว็บไซต์หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น Bangka Pos ของอินโดนีเซีย รายงานว่าเจ้าหน้าที่สนธิกำลังเข้ารื้อถอนอาคารสถานบันเทิง Diskotek Marcopolo เมื่อวันที่ 14 ส.ค. 2568 เนื่องจากตำรวจพบว่ามีการค้ายาเสพติดที่สถานที่แห่งนี้
– คลิปเจ้าหน้าที่ไทยส่งยาให้ผู้ป่วยเขมร : วันที่ 22-23 ส.ค. 2568 ผู้ใช้ติ๊กตอกเผยแพร่คลิปเจ้าหน้าที่ไทยจากหลายหน่วยงานเตรียมส่งมอบสิ่งของให้เจ้าหน้าที่กัมพูชาบริเวณด้านหน้าป้ายจุดผ่านแดนถาวรช่องสะงำ จ.ศรีสะเกษ มีการระบุคำบรรยายภาพ (ใช้แบบนี้ก็ได้ครับ ที่ผมใช้คำว่าฝังเพราะเอามาจาก Link ที่โคแฟคโพสต์ https://web.facebook.com/photo.php?fbid=1071074198562432&set=pb.100069795866839.-2207520000&type=3&locale=th_TH) ในคลิปเป็นภาษาอังกฤษแปลเป็นไทยว่า “โรงพยาบาลเอกชนของไทยส่งยาให้ผู้ป่วยชาวกัมพูชาที่ไม่สามารถมารับยาเองได้” เสียงบรรยายในคลิปแสดงความไม่พอใจที่เจ้าหน้าที่ไทยใช้ภาษีของคนไทยไปให้ความช่วยเหลือชาวกัมพูชา คลิปนี้ถูกแชร์ต่อโดยมีการเติมข้อความเช่น “เงินคนไทยไปซื้อยาให้เขมร” และ “ดูข้าราชการไทยมันทำ”
อย่างไรก็ตาม เมื่อตรวจสอบพบว่า คลิปนี้เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นตั้งแต่สองเดือนที่แล้ว (อ้างอิงจากข่าวของ ศบ.ทก. ที่โพสต์ 28 มิ.ย. 2568 https://web.facebook.com/AdHocCentreforThailandCambodiaBorderSituation/posts/pfbid02XaKcTspEVEzT4mMUbMx9T2Wj1dmhLFBjHUzpLEgrYBJitxBQ4qkTrEgCPLX6RPsCl) ซึ่งเป็นช่วงที่ทางการไทยและกัมพูชาเริ่มปรับเวลาเปิด-ปิดด่านชายแดน ทำให้ชาวกัมพูชาที่มารักษาพยาบาลในไทยไม่สามารถเดินทางมาพบแพทย์ตามนัดและรับยาที่ต้องกินต่อเนื่องได้ โดยเฟซบุ๊กศูนย์เฉพาะกิจบริหารสถานการณ์บริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา (ศบ.ทก.) โพสต์ภาพเหตุการณ์นี้เมื่อวันที่ 28 มิ.ย. 2568 บรรยายภาพว่า เจ้าหน้าที่หน่วยทหารและสาธารณสุข “ดำเนินการส่งมอบยารักษาโรคให้กับผู้ป่วยชาวกัมพูชาจำนวน 33 คน โดยมีเจ้าหน้าที่ด่านควบคุมโรคฯ กัมพูชาเป็นผู้รับมอบ ณ จุดผ่านแดนถาวรช่องสะงำ อ.ภูสิงห์ จ.ศรีสะเกษ”
นอกจากนั้น เมื่อสอบถามไปยัง นพ.ธวัชชัย ทองประเสริฐ รองผู้อำนวยการฝ่ายการแพทย์ รพ.สรรพสิทธิประสงค์ เนื่องจากถุงบรรจุยามีชื่อ “SPS Premium รพ.สรรพสิทธิประสงค์” ได้รับการชี้แจงว่า ช่วงที่ทางการไทยเริ่มปรับเวลาเปิด-ปิดด่าน ทางโรงพยาบาลเคยจัดส่งยาให้ผู้ป่วยกัมพูชาที่ไม่สามารถเดินทางมารับยาได้จริง โดยผู้ป่วยกลุ่มนี้เป็นผู้ป่วยของคลินิกพรีเมียมที่จ่ายค่ารักษาและค่ายาเองทั้งหมด การส่งมอบยานี้เกิดขึ้นหลายสัปดาห์ก่อนจะมีเหตุปะทะเมื่อวันที่ 24 ก.ค. 2568
– คลิปชาวเขมรทำแกงกุ้งแม่น้ำอวดคนไทย : วันที่ 25 ส.ค. 2568 ผู้ใช้เฟซบุ๊กและติ๊กตอกในไทยเผยแพร่คลิปกลุ่มคนทำอาหารด้วยการเทกุ้งลงไปในกระทะใบใหญ่ ก่อนจะตักใส่ถ้วยแบ่ง โดยระบุคำบรรยายภาพในคลิป (เช่นเดียวกันครับ จากอันนี้ของโคแฟค https://web.facebook.com/photo.php?fbid=1074318648237987&set=pb.100069795866839.-2207520000&type=3&locale=th_TH) ว่า “ชาวเขมรทำแกงกุ้งอวดโชว์คนไทยฉ่ำ” ซึ่งคลิปนี้ถูกเผยแพร่หลังจากที่ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์และสื่อมวลชนไทยบางสำนักเผยแพร่ภาพโรงครัวในศูนย์พักพิงของชาวกัมพูชาที่หนีภัยสู้รบระหว่างทหารไทย-กัมพูชา โดยบรรยายว่าอาหารที่ทางการกัมพูชาจัดให้ผู้หนีภัยการสู้รบนั้นมีแต่ผัก ไม่มีเนื้อสัตว์ ซึ่งเป็นประเด็นที่ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์ในไทยจำนวนมากนำมาเผยแพร่ในเชิงเย้ยหยัน
อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบพบว่า คลิปนี้ถูกเผยแพร่ตั้งแต่ช่วงวันที่ 9 – 10 มิ.ย. 2568 โดยวันที่ 9 มิ.ย. 2568 เป็นคลิปที่โพสต์โดยเพจเฟซบุ๊กชื่อ “Ton ChanSeyma” ซึ่งเป็นเพจเฟซบุ๊กของนักร้องสาวกัมพูชาที่มีผู้ติดตามกว่า 3.3 ล้านคน และวันที่ 10 มิ.ย. 2568 โพสต์โดย TSM Vlog และ Ton ChanSeyma តន់ (มาจากอันนี้ https://web.facebook.com/watch/?v=1729432807778972&_rdc=2&_rdr#) ภาพในคลิปและข้อความบรรยายระบุว่าเป็นกิจกรรมทำอาหารเลี้ยงเด็กที่สถานสงเคราะห์เด็กชื่อ Ptea Clara ในจังหวัดกันดาลของกัมพูชา ซึ่งได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากองค์กรไม่แสวงกำไรในฝรั่งเศส
นอกจากนั้นเมื่อสอบถามไปยังผู้ประสานงานภาพสนามของ Ptea Clara ซึ่งได้รับคำยืนยันว่าภาพในคลิปเป็นภาพการเลี้ยงอาหารที่สถานสงเคราะห์เด็ก Ptea Clara เมื่อวันที่ 8 มิ.ย. 2568 ดังนั้นโดยสรุปแล้ว คลิป “ทำแกงกุ้งโชว์” ที่ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์ในไทยนำมาเผยแพร่โดยอ้างว่าเป็นการทำอาหารอวดคนไทยว่ามีเนื้อสัตว์อย่างดีนั้น ไม่มีความเกี่ยวข้องกับสถานการณ์ความขัดแย้งไทย-กัมพูชาหรือศูนย์พักพิงของชาวกัมพูชาที่หนีภัยการสู้รบตามแนวชายแดนแต่อย่างใด
– คลิปชาวกัมพูชาขอให้ไทยช่วยเหลือเนื่องจากประสบภัยน้ำท่วม : วันที่ 29 ส.ค. 2568 บัญชีเฟซบุ๊ก “Nattida Sopimpa” โพสต์คลิปเหตุการณ์น้ำท่วม มีคำบรรยายภาษาไทยว่า “น้ำท่วมเขมรอย่างหนักขอให้ทางการไทยช่วยเหลือ” และคำบรรยายภาษาเขมร แปลด้วย Google Translate ได้ว่า “ท่วมไปหมดแล้ว ขอเทวดาคุ้มครอง” ใส่อิโมจิรูปธงชาติไทย ธงชาติกัมพูชา ยกมือไหว้และจับมือ คลิปนี้ถูกแชร์ไปมากกว่า 800 ครั้ง (ณ วันที่ 1 ก.ย. 68) และความเห็นมากกว่า 1,100 ข้อความ โดยความเห็นจำนวนมากแสดงถึงความเกลียดชังและไม่ต้องการให้ส่งความช่วยเหลือผู้ประสบภัย
ก่อนหน้านั้นเมื่อวันที่ 31 ก.ค. 2568 บัญชีเฟซบุ๊ก “Virak Hin” เมื่อวันที่ 31 ก.ค. 2568 โดยฝังข้อความและคำบรรยายภาษาเขมรในลักษณะที่ปลุกปั่นความเกลียดชังต่อคนไทยเช่นกัน อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบด้วยเครื่องมือ Google Lens พบว่า คลิปนี้เคยถูกโพสต์เมื่อวันที่ 26 ก.ค. 2568 โดยบัญชีเฟซบุ๊ก “Phanpaka Noo” พร้อมกับให้ข้อมูลว่าเป็นภาพเหตุการณ์แม่น้ำยมล้นพนังกั้นน้ำเข้าท่วมบริเวณหน้าวัดคูหาสุวรรณ อ.เมือง จ.สุโขทัย
และเมื่อสอบถามไปยังเพจเฟซบุ๊ก “วัดคูหาสุวรรณ – หลวงพ่อห้อม อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย” ซึ่งเป็นเพจทางการของวัด ได้รับคำยืนยันว่า ภาพที่ปรากฏในคลิปเป็นวัดคูหาสุวรรณจริง โดยเป็นเหตุการณ์น้ำท่วมเมื่อวันที่ 26 ก.ค. 2568 ซึ่งตรงกับการรายงานข่าวของสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอสว่าช่วงเช้าของวันที่ 26 ก.ค. 2568 เกิดเหตุแม่น้ำยมล้นตลิ่งไหลเข้าท่วมชุมชนวัดคูหาสุวรรณ
ข้อสรุปของโคแฟค
กรณีตัวอย่างข้างต้น สะท้อนให้เห็นว่าการแพร่ระบาดของข้อมูลลวงในลักษณะนี้ ไม่ว่าโดยเจตนาหรือความรู้เท่าไม่ถึงการ นอกจากจะปลุกเร้าและตอกย้ำอารมณ์ความเกลียดชังระหว่างประชาชน 2 ประเทศแล้ว ยังไม่เป็นผลดีต่อรัฐบาลทั้งสองประเทศในการหาแสวงหาแนวทางร่วมเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งชายแดนโดยสันติ !!!
-/-/-/-/-/-/-/-/-/-/-
อ้างอิง
https://web.facebook.com/photo.php?fbid=1067743818895470&set=pb.100069795866839.-2207520000&type=3&locale=th_TH (เนื้อหาที่ตรวจสอบ: คลิปอ้างแม่ทัพสั่งรื้อบ้านชาวเขมร : 21 ส.ค. 2568)
https://www.thaich8.com/news_detail/141498 (ทบ.ยืนยัน บ้านหนองจานอยู่ในเขตไทย : ช่อง 8 18 ส.ค. 2568)
https://web.facebook.com/KaroNews/videos/3004026773102391/ (คลิป KARO News 16 ส.ค. 2568)
https://bangka.tribunnews.com/2025/08/15/profil-samsul-tarigan-diduga-pemilik-diskotek-marcopolo-yang-dirobohkan-bobby-nasution-ketua-grib (Profil Samsul Tarigan, Diduga Pemilik Diskotek Marcopolo yang Dirobohkan Bobby Nasution, Ketua GRIB : Bangka Pos 15 ส.ค. 2568)
https://web.facebook.com/photo.php?fbid=1071074198562432&set=pb.100069795866839.-2207520000&type=3&locale=th_TH (เนื้อหาที่ตรวจสอบ: คลิปเจ้าหน้าที่ไทยส่งยาให้ผู้ป่วยเขมร : 25 ส.ค. 2568)
https://web.facebook.com/AdHocCentreforThailandCambodiaBorderSituation/posts/pfbid02XaKcTspEVEzT4mMUbMx9T2Wj1dmhLFBjHUzpLEgrYBJitxBQ4qkTrEgCPLX6RPsCl (เฟซบุ๊ก ศบ.ทก. โพสต์ภาพ “น้ำใจไทยผ่านชายแดน ส่งมอบยารักษาโรคให้ 33 ผู้ป่วยชาวกัมพูชา” เมื่อวันที่ 28 มิ.ย. 2568)
https://web.facebook.com/photo.php?fbid=1074318648237987&set=pb.100069795866839.-2207520000&type=3&locale=th_TH (เนื้อหาที่ตรวจสอบ: ชาวเขมรทำแกงกุ้งแม่น้ำอวดคนไทย : 29 ส.ค. 2568)
https://web.facebook.com/watch/?v=570699159123096&rdid=9OLoJMI2NiDq3czi (โพสต์ของ Ton ChanSeyma តន់ ចន្ទសីម៉ា , 9 มิ.ย. 2568)
https://web.facebook.com/watch/?v=1729432807778972&_rdc=2&_rdr# (โพสต์ของ TSM Vlog และ Ton ChanSeyma តន់ , 10 มิ.ย. 2568)
https://web.facebook.com/photo.php?fbid=1077107437959108&set=pb.100069795866839.-2207520000&type=3&locale=th_TH (เนื้อหาที่ตรวจสอบ: ชาวกัมพูชาขอให้ไทยช่วยเหลือเนื่องจากประสบภัยน้ำท่วม : 2 ก.ย. 2568)
https://web.facebook.com/reel/718953387565777(โพสต์ของ Phanpaka Noo 26 ก.ค. 2568)
