เพิ่มภูมิ – เอชไอวีสงบ : อาหารเสริม-เสริมอาหาร แล้วเสริม CD4 ได้ด้วยจริงเหรอ?
หลายครั้งที่เรามักจะพบเห็นการโฆษณาผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีสรรพคุณในการ “สร้างภูมิคุ้มกัน เพิ่ม CD4 ทำให้เอชไอวีสงบลง” อยู่บ่อยครั้ง ทั้งบนหน้าจอโทรทัศน์ ตามสื่อออนไลน์ หรือแม้กระทั่งในระบบวิทยุก็ตามที ทำให้ใครหลายคนหลงเชื่อและซื้อสินค้าเหล่านั้นไปรับประทานกันเป็นจำนวนมาก เพื่อหวังว่าจะสามารถทำให้เอชไอวีสงบ และไม่ต้องทานยาต้านไปตลอดชีวิต ซ้ำร้ายกว่านั้นบางคนถึงขนาดเลิกการรักษาแบบปกติ แล้วไปพึ่งพาการรักษาด้วยอาหารเสริมเหล่านี้แทนอีกด้วย
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา ได้ให้ความหมายของคำว่า ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ว่าหมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่ใช้รับประทานนอกเหนือจากการรับประทานอาหารตามปกติ ซึ่งมีสารอาหารหรือสารอื่นเป็นองค์ประกอบ รวมทั้งสารสังเคราะห์ที่เลียนแบบ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารไม่ใช่อาหารโดยตรง แต่ใช้บริโภคเพื่อเสริมสร้างสุขภาพหรือเสริมความงาม เป็นต้น ส่วนคำว่า อาหารเสริม นั้น หมายถึง อาหารเสริมสำหรับทารกและเด็กเล็ก คนไข้ คนชรา ที่รับประทานอาหารไม่ได้ เป็นอาหารที่ทำจากธัญพืช จากเนื้อสัตว์ จากผัก เป็นหลัก
อย่างไรก็ดี เนื่องจากปัจจุบันผู้ผลิตสินค้าประเภทอาหารเสริม ได้มีการโฆษณาอวดอ้างสรรพคุณเกินจริง ซึ่งส่งผลเสียทั้งในเชิงความรู้ความเข้าใจ และส่งผลเสียต่อสุขภาพโดยรวม ซึ่งผู้ที่อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวีหลายรายที่หลงเชื่อทานอาหารเสริมเข้าไปเป็นระยะเวลายาวนาน ทำให้ส่งผลกระทบต่อตับและไต จนต้องมีการรักษากันเลยทีเดียว และยังส่งผลเสียต่อเนื่องในกลุ่มผู้ที่อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวีที่ทำการลดปริมาณหรือไม่รับประทานยาต้านนั้น ก็ยังส่งผลทำให้เกิดการดื้อยาอีกด้วย
ศูนย์วิจัยโรคเอดส์และโรคติดเชื้อ สภากาชาดไทย ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการรักษาเอชไอวีว่าในปัจจุบันการรักษาด้วยการทานยาต้านทุกวันอย่างสม่ำเสมอ ประกอบกับการดูแลสุขภาพกายและใจ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ในปริมาณที่เหมาะสม รวมถึงการพบแพทย์ตามนัดอย่างต่อเนื่อง เพียงแค่นี้ก็เพียงพอที่จะยับยั้งปริมาณไวรัสในร่างกายได้แล้ว และเมื่อปริมาณไวรัสมีจำนวนน้อยจนไม่สามารถทำอันตรายต่อร่างกายได้ CD4 (เม็ดเลือดขาว) ก็จะมีปริมาณกลับสู่ภาวะปกติ และจะส่งผลให้ผู้ที่อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวีมีสุขภาพที่แข็งแรงเฉกเช่นผู้ที่ไม่มีเชื้อเอชไอวีนั่นเอง
นอกเหนือจากนั้น หากรักษาจนไม่สามารถตรวจพบปริมาณไวรัสในเลือดแล้ว ก็จะสามารถเข้าสู่สถานะ ไม่พบเชื้อ = ไม่แพร่เชื้อ หรือ Undetectable = Untransmittable (U=U) นั่นเอง ซึ่งการทานยาต้านเชื้ออย่างสม่ำเสมอต่อเนื่องก็เพีงพอแล้ว ในขณะเดียวกันผลิตภัณฑ์อาหารเสริม หรือเสริมอาหารที่มีการอวดอ้างนั้น ในปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยใดให้การรับรองผลใดๆ ทั้งสิ้น รวมไปถึงยังไม่ผ่านงานวิจัยทางการแพทย์ที่ได้รับการยอมรับตามมาตรฐานสากลอีกด้วย จึงควรระมัดระวังและไม่หลงเชื่อเป็นอันเด็ดขาด
แหล่งอ้างอิง
- รายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” โดย สำนักงานราชบัณฑิตยสภา (ออกอากาศเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม 2551 ทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย)
- ศูนย์วิจัยโรคเอดส์และโรคติดเชื้อ สภากาชาดไทย (คลินิกนิรนาม)
- สมาคมโรคเอดส์แห่งประเทศไทย
